VIETWIND TRAVEL: CHẢ CÁ LÃ VỌNG - NÉT VĂN HÓA RIÊNG CỦA PHỐ CỔ

Ba mươi sáu phố phường Hà Nội xưa có một con phố được hình thành và nổi danh bằng tên một món ăn. Món đặc sản ấy từ lâu đã trở thành nét văn hóa ẩm thực, ẩn chứa sự lịch lãm, tinh tế của người Tràng An. Đó là phố Chả Cá với món chả cá Lã Vọng.

Chả cá Lã Vọng từ lâu đã trở thành một thương hiệu ẩm thực nổi tiếng Hà thành. Món ăn này không chỉ được đánh giá cao bởi có hương vị ngon mà trong đó còn mang nét văn hóa riêng của phố cổ, sự tinh tế,, khéo léo của người Hà Nội. Chả cá Lã Vọng là món đặc sản rất biết níu chân thực khách, dần dần nhà hàng này đã trở thành một điểm đến quen thuộc của những người mê ẩm thực đất kinh kỳ, chính vì vậy, nhà hàng Chả cá Lã Vọng được thế giới xếp vào top 10 nơi nên biết trước khi chết.

Nguồn gốc món Chả Cá Lã Vọng

Chả cá Lã Vọng là tên của một đặc sản Hà Nội. Đây là món cá tẩm ướp, nướng trên than rồi rán lại trong chảo mỡ, do gia đình họ Đoàn tại số nhà 14 phố Chả Cá (trước đây là phố Hàng Sơn) trong khu phố cổ giữ bí quyết kinh doanh và đặt tên cho nó như trên.

Vào những năm thời kỳ Pháp thuộc, ở số 14 Hàng Sơn có một gia đình họ Đoàn sinh sống, họ thường lấy nhà mình làm nơi cưu mang nghĩa quân Đề Thám. Chủ nhà hay làm một món chả cá rất ngon đãi khách, lâu dần thành quen, những vị khách ấy đã giúp gia đình mở một quán chuyên bán món ăn ấy, vừa để nuôi sống gia đình, vừa làm nơi tụ họp. Lâu dần, hai tiếng 'Chả Cá' được gọi thành tên phố. Trong nhà hàng luôn bày một ông Lã Vọng - Khương Tử Nha ngồi bó gối câu cá - biểu tượng của người tài giỏi nhưng đang phải đợi thời. Vì thế khách ăn quen gọi là Chả cá Lã Vọng, ngày nay trở thành tên nhà hàng và cũng là của món ăn. Bí quyết làm chả cá chỉ truyền lại cho người con cả họ Đoàn

Chả Cá Lã Vong- sự tinh tế của ẩm thực Hà Thành

Những nguyên liệu chế biến đơn giản nhưng lại mang đến món ăn đặc biệt, lạ miệng độc đáo bậc nhất của đất Tràng An. Chả cá ăn thơm và không ngấy, có vị thơm ngọt của thịt cá và cái thú khi dùng gia vị, nước chấm.

Vị ngon của chả cá Lã Vọng quả thực khó có từ ngữ nào diễn đạt hết. Nhưng chắc hẳn, người Hà Nội hay bất cứ ở nơi đâu đều mong muốn được thưởng thức hương vị đặc biệt ấy một lần, để cảm nhận đầy đủ nét thanh lịnh, trang nhã trong nghệ thuật ẩm thực Hà thành.

Cá làm chả thường là cá lăng tươi. Đây là loại cá ít xương, ngọt thịt và thơm, đặc biệt nhất và cũng vô cùng hiếm hoi là chả làm từ cá Anh Vũ. Không có cá lăng thì có thể dùng đến cá nheo, cá quả, nhưng cá nheo thì thịt bở hơn và cá quả thì nhiều xương dăm hơn nên không ngon bằng cá lăng.

Thịt cá phải lạng từ hai bên sườn, thái mỏng ướp với nước riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu, nước mắm rồi kẹp vào cặp tre nướng trên lò than hoa hồng rực đặt ngay trên bàn ăn của khách. Người nướng phải khéo sao cho cá chín vàng đều hai bên sau đó gỡ ra bát, rưới mỡ đang sôi lên trên.

Sự cầu kỳ của món không chỉ ở loại cá mà ở cả gia vị đi kèm. Gia vị của món chả cá có nghệ, mỡ, nước mắm được sử dụng theo lượng nhất định trở thành “bí quyết” truyền thống riêng. Những nghệ nhân làm chả cá thành thạo có thể ước chừng được tỷ lệ, ko phải đo đếm mà vị rất vừa vặn và ngon.

Ăn chả phải ăn nóng, kèm với bánh đa nướng hay bún rối, lạc rang, rau mùi, húng láng, thì là, hành củ tươi chẻ nhỏ chấm với mắm tôm, vắt nhiều chanh tươi đánh sủi lên rồi tra thêm một chút tinh cà cuống, thêm vài giọt rượu trắng.

Cách thưởng thức

Có hai cách ăn phổ biến:

*Cách thứ nhất, cho cá đã nướng vào chảo mỡ, bỏ hành và rau thì là vào. Khi rau chín tái thì gắp ra ăn với bún, rau thơm, đậu phộng rang và mắm tôm đã pha chế theo cách cho một ít bún vào bát, cho rau và một vài miếng chả cá lên trên, rắc ít lạc rang, rưới chút mắm tôm rồi trộn ăn. Khi ăn mùi mắm tôm quyện với vị ngọt của cá, mùi rau và vị bùi của lạc rang. Do có nhiều mỡ nên khi ăn phải kèm theo cuống hành tươi chẻ nhỏ ngâm qua dấm pha loãng.

*Cách thứ hai, đó là cho chả cá, hành và rau vào bát, rưới nước mỡ đang sôi và dùng ngay, có thể ăn kèm với bánh đa nướng. Cách ăn này làm vừa đủ ăn nếu không cá sẽ nguội, mất ngon.

Ngoài hai cách trên, một số người có thể cho cả bún vào chảo và đảo nhanh với cá, thì là, hành hoa sau đó trút ra bát ăn. Ăn cách này rất nóng ngon nhưng hơi nhiều mỡ. Món này có thể nhắm với rượu và hợp với tiết trời lạnh. Với trời nóng thì, để cho đỡ ngán, thực khách thường uống bia.

Tác giả nổi tiếng thế giới về ẩm thực – Patricia Schultz đã đưa món Chả cá Lã Vọng vào cuốn sách 1.000 nơi nên biết trước khi chết ( 1000 Places to see before you die)

Đến năm 2003, hãng tin NBC của Mỹ đã rút ngắn thêm khoảng cách và đưa chả cá trở thành món ăn ngon tầm cỡ quốc tế khi xếp nhà hàng Chả cá Lã Vọng vào vị trí thứ 5 trong 10 nơi cần đến trước khi chết.

Tham gia tour Du lịch Hà Nội 1 ngày của Vietwind travel, khám phá nét đẹp của thủ đô và thưởng thức ẩm thực độc đáo của vùng đất kinh kì.

Nguồn: Vietwind travel